Het acronym SMART komt uit de wereld van het projectmanagement. Projectresultaten moeten ‘SMART’ zijn: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Het begrip ‘smart’ wordt echter ook vaak gebruikt in een andere context: smart farming.
Voor Boerderij van de Toekomst betekent SMART in de uitwerking van ons projectplan dat we zo specifiek mogelijk zijn. We hebben vorig jaar op hoofdlijnen bedacht wat we gaan doen, maar nu moet ook helder worden wie dat moet gaan doen, wanneer dat moet gebeuren, hoeveel geld dat mag kosten en wat het resultaat en het product moet worden. Meetbaar houdt in dat we moeten kunnen laten zien wat de kosten en opbrengsten van het Fieldlab zijn, hoeveel bezoekers de website trekt etc. Ons plan moet ook acceptabel zijn voor alle betrokkenen, realistisch ten opzichte van beschikbare middelen en tijdgebonden.
Het woord ‘smart’ in smart farming roept vaak het beeld op van slimme technologie, met sensoren, robots, apps en data. De veronderstelling dat smart farming hetzelfde is als smart technology, zou wel eens een klassieke denkfout kunnen zijn. Natuurlijk is er slimme technologie nodig die bijvoorbeeld in staat is om beter waar te nemen dan het menselijk oog kan, die beter data kan verwerken dan ons brein dat kan en die nauwkeuriger kan werken dan degene die de trekker bedient. Maar, hoe ver gaat dat?
Vorig jaar had ik een groep studenten Biosystems Engineering uit Wageningen op bezoek, waarbij het toekomstbeeld van de autonomous, data driven farm aan de orde kwam. Ik had twee vragen: wanneer denken jullie dat het zover is? En wat doet een boer als het zover is? Dat leverde een interessant gesprek op. Het zou volgens deze studenten toch nog zeker dertig jaar duren, en de vraag wat een boer doet, bleek nog lastiger te beantwoorden. Gekscherend werd gezegd ‘dat die dan wel bezig zou zijn om alle storingen op te lossen.’
Terug naar mijn vraag in de titel van deze column: zijn de beloften van Smart Farming ook SMART? Het klinkt allemaal mooi en spannend, maar verder? Blijven we met dergelijke fantastische beelden uiteindelijk hangen in de ontwikkeling van allerlei futuristische probeersels? Dan komen we niet tot oplossingen die aansluiten bij de praktijkcontext waarin ze moeten werken. Dat is de praktijkcontext van een akkerbouwer of veehouder, die niet alleen door technologische vooruitgang, maar zeker ook door hoogstaand vakmanschap nog steeds behoort tot de wereldtop in de landbouw.
Wat mij betreft staan in Boerderij van de Toekomst in de eerste plaats de Smart Farmers centraal. De boeren van de toekomst hebben voor de uitdagingen van vandaag en morgen alle mogelijke tools nodig, agro-ecologisch en technologisch. Daarvoor hebben we niet zozeer spannende toekomstbeelden nodig, maar praktische oplossingen voor de slimme boeren en boerinnen van vandaag en morgen.
Daarom hebben we een zogenaamde roadmap opgesteld met de zaken die nodig zijn om de doelen van de Boerderij van de Toekomst in te vullen. Daarin nodigen we iedereen uit om deze innovaties met ons te ontwikkelen, testen en demonstreren. Als ik de slimme studenten moet geloven, is technologie de komende dertig jaar een middel om boeren te ondersteunen in hun vakmanschap. Moeten slimme boeren over 30 jaar een middel worden om slimme technologie te laten functioneren? Dat zien we tegen die tijd wel, de komende tijd hebben we genoeg te doen om praktische en werkende oplossingen te ontwikkelen voor vandaag en morgen!
Pieter de Wolf