De Programmaraad van Boerderij van de Toekomst speelt een belangrijke rol in de transitie van de huidige landbouw naar een landbouw die productief, regeneratief en veerkrachtig is. De deelnemers adviseren Boerderij van de Toekomst en toetsen de voortgang van de doelstellingen.
In deze uitgave vertelt Pierre Berntsen, directeur Agrarische Bedrijven bij ABN AMRO, over de routes naar verduurzamen die ook financieel houdbaar zijn.
Waarom is ABN AMRO betrokken bij de Boerderij van de Toekomst?
“De land- en tuinbouw staat aan de basis van ons complexe voedselsysteem en is groot geworden door gezamenlijke innovaties en investeringen van boeren, het bedrijfsleven, overheden, opleidingen en onderzoekers. Proefboerderijen en studiegroepen hebben altijd een belangrijke rol gespeeld. In Boerderij van de Toekomst komen alle partijen samen. Als we de kennis en praktische toepassingen die hier worden ontwikkeld ontsluiten, maken we de landbouw meer toekomstbestendig. ABN AMRO denkt daar vanuit de klankbord graag in mee. Samen met de onderzoekers en de andere leden van de programmaraad ontwikkelen we een strategisch plan en creëren we inzichten die de sector en onze klanten ondersteunen bij de keuzes die ze maken.”
Wat is de belangrijkste uitdaging voor de toekomst van de landbouw?
“De duurzaamheidstransitie is één van de belangrijkste thema’s voor de landbouw. We leven in Nederland op vruchtbare gronden en in een aantrekkelijk klimaat. Maar we moeten wel iets doen om onze efficiënte voedselproductie op een meer volhoudbare en duurzame wijze in te richten: We moeten de CO2-uitstoot naar beneden brengen en de biodiversiteit verbeteren. Voorwaarde is wel dat boeren een goede boterham verdienen, alleen een vitale sector kan innoveren. Hoe combineer je verduurzaming met voldoende inkomen?”
Wat verwachten jullie van Boerderij van de Toekomst?
“Boerderij van de Toekomst kan een mooie rol spelen in de transitie naar een toekomstbestendige landbouw. Die transitie gaat samen met technologie en innovatie: bijvoorbeeld bij het stimuleren van het bodemleven, het inzetten van sensoren en data, het beperken van emissies/energieverbruik en het ontwikkelen van nieuwe teelten of rassen die bijvoorbeeld beter bestand zijn tegen plagen. Hierbij moeten kosten en baten in balans zijn. Ik verwacht dat Boerderij van de Toekomst hier op inzet en boeren en tuinders een stem geeft. Want zij staan elke dag op het veld.”
De estafettevraag
Hannah Geerse en Arjan Beuling van NAJK willen het volgende van u weten: "Waar liggen de kansen voor een goed verdienmodel voor jonge (toekomstige) boeren? En op welke wijze kan de Boerderij van de Toekomst hieraan bijdragen?"
“Ik denk dat er vier routes zijn naar verduurzamen die ook financieel houdbaar zijn. In de praktijk zal het vaak uitdraaien op een combinatie van deze routes. De 'koninklijke route' houdt in dat de meerprijs van verduurzaming wordt doorberekend in de prijs van producten. De hele voedselketen betaalt dan de meerkosten en versnelt zo de verduurzaming. De tweede route is die van 'meer met minder' Deze route spaart het milieu en verlaagt de kosten. Dat gebeurt door het efficiënter produceren van voedsel via innovaties, sensoren, drones, en slimmer gebruik van data.”
“De derde route draait om ‘zorgvuldig boeren’. Denk aan niet-kerende grondbewerking, verwaarden van restproducten, zorgvuldige veehouderij (weinig gebruik van antibiotica en chemische hulpmiddelen) en werken aan draagvlak in de omgeving. De vierde route is die van 'stimuleringsmaatregelen en compensatie van kosten door de samenleving', bijvoorbeeld subsidies voor milieu-investeringen of voor zonnepanelen. Dat kunnen subsidies zijn vanuit de Europese of landelijke overheid, maar ook financiële prikkels vanuit provincies of landeigenaren. Alles wat je niet van boeren zelf kunt verwachten en de samenleving wel belangrijk vindt valt onder deze categorie.”
En welke vraag heeft u voor Annie de Veer van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit?
“Mijn vraag voor Annie de Veer is: kent u de vier routes naar verduurzaming en wat vindt u van deze routes als beleidsmaker?”
Pierre Berntsen groeide op als molenaarszoon in de Achterhoek en studeerde aan de HAS in Den Bosch. Later volgde hij een studie aan Wageningen University & Research, met als specialisaties diervoeding en bedrijfskunde.